مسعود سخاییپور، LJI Reporter – ونکوور
نام کارگردان: رابرت اِگِرز
محصول: ۲۰۲۲
کشور سازنده: آمریکا
بازیگران: ایتان هاوک، الکساندر اسکارسگارد، نیکول کیدمن، آنیا تیلور جوی، کِلیس بَنگ، بیل اسکارسگارد، ویلیام دفو، گوستاو لیند
جوایز: نامزد جایزهٔ بهترین کارگردانی، بهترین فیلم، بهترین هنرپیشهٔ نقش اول مرد و بهترین هنرپیشهٔ نقش دوم زن در جوایز بینفصلی انجمن منتقدان هالیوود، نامزد جایزهٔ بهترین فیلم دلهرهآور در جوایز ساترن، برندهٔ دوم جایزهٔ ویژهٔ انجمن منتقدان سن دیگو، نامزد جایزهٔ طراحی لباس از انجمن منتقدان شیکاگو، نامزد جایزهٔ بینالمللی منتقدان برای موسیقی فیلم، نامزد جایزهٔ بهترین کارگردانی و بهترین فیلمبرداری از حلقهٔ منتقدان دوبلین
داستان فیلم
شاهزاده آملث در آستانهٔ بلوغ است که پدرش بهدست عمویش بهطرز وحشیانهای به قتل میرسد. مادر پسر را میرباید. دو دهه بعد، آملث یک وایکینگ است که به روستاهای اسلاو حمله میکند. او با فردی ملاقات میکند که به او عهدش را یادآوری میکند؛ او باید مادرش را نجات دهد، بردگان را آزاد کند، و انتقام پدرش را بگیرد. داستان این فیلم با الهام از یک افسانهٔ حماسی و انتقامجویانهٔ اسکاندیناوی مربوط به اواخر قرن دهم نوشته شده است. جایی که آملث پس از کشتهشدن پدرش مأموریت انتقامگیری را آغاز میکند. پس قرار است نظارهگر این باشیم که یک شاهزادهٔ وایکینگ تا کجا پیش خواهد رفت و چه خط قرمزهایی را رد خواهد کرد تا عدالت را برای پدر کشتهشدهاش با مجازات قاتلان به دست آورد.
دربارهٔ فیلم
بعد از اینکه یهوه آدم و حوا را در باب سفر پیدایش از باغ عدن بیرون کرد، آنان به زمین فرستاده شدند، آنجا با یکدیگر آمیزش کردند و اولین فرزندشان را قابیل نام نهادند. حوا دوباره حامله شد و پسری زایید که او را هابیل نامیدند. هابیل به پرورش گوسفندان مشغول شد و قابیل زراعت پیشه کرد. مدتی بعد، اینان به یهوه هدیهای پیشکش کردند. پیشکشِ قابیل محصولات زمین و پیشکشِ هابیل اولین برههای تازهمتولدشدهٔ گله و پی آنها بود. یهوه هدیهٔ هابیل را پذیرفت اما بدون مشخصکردن دلیلی، هدیهٔ قابیل را رد کرد. قابیل عصبانی شد و یهوه به او گفت: «چرا عصبانی شدی؟ چرا چهرهات را پایین انداختی؟ آیا اگر نیکویی میکردی، مقبول نمیشدی؟» بههمین جهت قابیل که حسادت در او برانگیخته شده بود، پس از صحبت با هابیل، او را در صحرا کشت.
آنچه در متن بالا آمده است، گزیدهای از متن کتاب مقدس در بخش سفر پیدایش است که به اولین حسادت و نیز اولین قتل انسان اشاره میکند. آن زمان که برادر، برادر خویش را از سر حسادت به قتل میرساند و این عمل شریر را برای آیندگان خود به ارث میگذارد. بهبلندای تاریخ بودهاند کسانی که بهخاطر طمع بیپایان قدرت، انسانهای دیگر و خویشاوند خود را به قتل میرساندند. کمتر کسی است که بر مسند قدرت بنشیند و بتواند یک انسان نیک باقی بماند. از ابتدای تاریخ جهان نزاع بر سر قدرت همیشه بوده است و خواهد بود. فیلمها و سریالهای بسیاری در قالب این روایتها ساخته شدهاند و در این مطلب ما به معرفی فیلم «مرد شمالی» پرداختهایم.
عموی آملث از سر طمع قدرت و عشق به همسر برادر، شاه آرواندیل، برادر خود، را بهطرز وحشیانهای به قتل میرساند و به سربازانش دستور میدهد تا پسر برادر را هم پیدا کنند و به قتل برسانند. وقتی شاهِ کلاغ، پدر آملث، در مقابل چشمانش به قتل میرسد، آملث فرار میکند. تا روزی برای عهدی که در همان ابتدای فیلم بر دوشش گذاشته شده بود، بازگردد و انتقام خون پدر را بگیرد.
سربازان فیولنیر ناتوان از پیداکردن آملث بهدروغ اطلاع میدهند که او را به دریا انداختهاند. سالها میگذرد و حالا شاهزادهٔ جوان به وایکینگی یاغی تبدیل شده که بهعنوان جنگجو، اسلاوها را به قتل میرساند. پس از غارت یکی از شهرهای اسلاوها، پیشگویی عهدی را که فراموش کرده است، به او یادآوری میکند. حال، عموی آملث که از شاه هارولد نروژی شکست خورده است، به ایسلند فرار کرده و با گروهی کوچک در آنجا بهعنوان یک ارباب زندگی میکند. آملث برای انتقام بهعنوان برده به ایسلند مهاجرت میکند تا آنچه را سرنوشت برایش مقدر کرده است، به سرانجام برساند.
آنچه در بالا گفته شد، خلاصهی ابتدایی از فیلم «مرد شمالی» است. در ادامهٔ فیلم ما با رازهای دیگری مواجه میشویم که در نوع خود بسیار جذاب است. ریتم روایت «مرد شمالی» طوری است که مخاطب را لحظهبهلحظه به دنبال خود میکشاند. در واقع مخاطب بدون دلزدگی و ملال به تماشای فیلم مینشیند. مخصوصاً برای آن دسته از مخاطبان سینمایی که به اسطورهها و افسانههای تاریخی علاقه دارند، بسیار تماشایی است. اساطیر اسکاندیناوی (سرزمینهای شمالی) تنوع بسیاری دارند که الهامبخش آثار هنری در دورههای مختلف بودهاند. مثل همین افسانهٔ «مرد شمالی» که داستان اسکاندیناویایی شاهزاده آملث را برایمان روایت میکند.
شاید تا این سطر از مطلب متوجه شباهت آوایی نام آملث با شخصیت جاودان هملت از نمایشنامهٔ «هملت» اثر ویلیام شکسپیر شده باشید. هملت، شاهزادهای دانمارکی که توسط روح پدرش از خیانت عمو و مادرش در حق دانمارک و همچنین قتل پدرش مطلع میشود و در نهایت پس از آنکه تردیدش نسبت به حرفهای شبح پدر به قطعیت میرسد، از مادر و عموی خود انتقام میگیرد. افسانهٔ شاهزاده آملث الهامبخش خلق هملت در تراژدی ویلیام شکسپیر بوده است.
در اینجا لازم است که اشارهای به کارگردانی فیلم داشته باشیم. رابرت اگرز که آثار موفقی در این چند سال اخیر در کارنامهاش دارد، بهخوبی سینمای اکسپرسیونیستی را به تصویر آورده است. فیلم «فانوس دریایی» توانایی اگرز را در سینمای اکسپرسیونیستی نشان داد و حالا «مرد شمالی» مهر تأییدی است بر آنکه اگرز کارگردانی اکسپرسیونیستی است. فضای وهمآلود سرزمینهای شمالی در کنار نمادهای اساطیری اسکاندیناوی بسیار با ظرافت و درستی در این اثر جای داده شده و قابهای زیبا در کنار جلوههای ویژه چشمان مخاطب را مسحور میکند. اگر یک ویژگی مشخص در فیلمهای کارگردان رابرت اگرز وجود داشته باشد، آن مهارت عجیب او در آمیختن اصالت تاریخی با وحشت ماوراءالطبیعه است. «مرد شمالی» بهواسطهٔ تحقیقات تاریخی و اسطورهای درخور توجه، بسیار به سنتهای دودمان مردم نورث و اسکاندیناوی نزدیک است. فیلم از طراحیهای قرون وسطایی گرفته تا پوشش لباس، خانهها و سبک زندگی، همه و همه هوشمندانه عمل میکند.
در پایان، فیلم «مرد شمالی» اثری است که مخاطب سینما تاریخی-اسطورهای و همچنین کسانی را که به جهانهای فانتزی-سوررئال علاقهمندند، جذب خود میکند و در کنار تصاویر طبیعتگرایانه از جهان سرد سرزمینهای شمال، افسانه و سرنوشت شاهزاده آملث را برایمان روایت میکند.
این فیلم در اغلب کتابخانههای مترو ونکوور ازجمله ونکوور، وست ونکوور، شهر نورث ونکوور، بخش نورث ونکوور، کوکئیتلام، پورت مودی، برنابی و کتابخانههای منطقهٔ فریزر ولی برای امانتگرفتن در دسترس است. علاوه بر این، میتوانید آن را از سرویسهای پخش فیلم آنلاین بخرید یا اجاره کنید.